Warto jeść nawet codziennie - rozbijają tłuszcz na brzuchu i obniżają cukier. Kasztany jadalne - przysmak jesieni

"Zuzanna lubi je tylko jesienią" - słynne hasło z serialu "Stawka większa niż życie" zakorzeniło się już w polskiej kulturze. Podobnie zresztą, jak same kasztany, które Polacy coraz chętniej wykorzystują w swojej kuchni, najczęściej od września do listopada. Jak kupić dobre okazy i jak je upiec? Co jeszcze można zrobić z kasztanów? Jeśli nigdy ich nie jadłeś, to najwyższa pora.

"Najlepsze kasztany są na placu Pigalle" - cytat z przywołanego już serialu sugeruje, że to Francja jest kolebką tego produktu spożywczego. Skąd pochodzą kasztany jadalne? Kiedyś roślina występowała tylko na terytoriach na południu od Alp, ale rozpowszechniła się dzięki Rzymianom w Europie Zachodniej i na terenach dzisiejszej Słowacji. Współcześnie rośnie nie tylko w rejonie Morza Śródziemnego, ale także w Azji Mniejszej, na Kaukazie, a nawet w północnej Afryce.

Ta odmiana kasztanowca potrzebuje dużo słońca do owocowania i nie jest mrozoodporna. W Polsce znaleźć ją można przede wszystkim na zachodzie, gdzie panują łagodniejsze warunki klimatyczne. Jest też hodowana w ogrodach botanicznych.

Choć w Polsce są już coraz bardziej dostępne i popularne, to jednak w innych europejskich państwach społeczność się nimi po prostu zajada. Na francuskich czy włoskich ulicach można spotkać sprzedawców, którzy oferują surowe lub już upieczone przysmaki. 

Jak kupić dobre kasztany jadalne w Polsce? Bez problemu znajdziesz je w większych sklepach spożywczych lub z ekologiczną żywnością. Podczas wybierania najlepszych okazów zwróć uwagę na to, żeby były ciężkie (te lekkie mogą być suche w środku), lśniące (okrągłe, bez uszkodzeń, dziurek, zanieczyszczeń) i twarde (naciśnij lekko łupinę - jeśli ugina się pod ciężarem palców, oznacza to, że kasztan jest nadpsuty). 

W sklepach, oprócz kasztanów, kupisz również mąkę i płatki kasztanowe, krem z kasztanów jadalnych lub makarony robione na ich bazie.

Nie jesteś jeszcze przekonany do spróbowania kasztanów jadalnych? Wartości odżywcze i właściwości owoców kasztanowca powinny cię do tego skłonić. Orzechy zawierają naprawdę dużo składników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Co w sobie kryją? Choćby błonnik pokarmowy, nienasycone kwasy tłuszczowe, białka, witaminy i minerały. Święta Hildegarda - frankońska kompozytorka, mistyczka i uzdrowicielka - zalecała je na dolegliwości trzustki, wątroby, śledziony, bóle głowy czy nadciśnienie. Gdyby przyjrzeć się składowi, to wcale nic dziwnego.

Jakie są wartości odżywcze jadalnych kasztanów? Bogactwo witamin (w tym A, C, E, K i P oraz tych zgrupy B) oraz minerałów (potasu, miedzi, cynku, magnezu, wapnia czy żelaza) wpływa korzystnie na organizm. Silne antyoksydanty chronią przed nowotworami, miażdżycą, udarem czy zawałem. Duża dawka potasu oraz zdrowych kwasów tłuszczowych poprawia funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego oraz nerwowego. Regularne jedzenie kasztanów usprawnia więc koncentrację i pamięć. 

Do właściwości jadalnych kasztanów trzeba też zaliczyć regulację ciśnienia krwi, poziomu cukru i gospodarki wodnej organizmu (łagodzenie obrzęków), dobry wpływ na pracę nerek i wątroby. Ich spożywanie opóźnia starzenie się komórek, przyspiesza metabolizm i poprawia odporność.

Nie zawierają glutenu, dlatego mogą pojawić się w diecie osób chorych na celiakię. Warto pamiętać, że są dość kaloryczne (w 100 gramach - ok. 220 kcal), choć z drugiej strony zawierają błonnik pokarmowy, który syci na dłużej, reguluje pracę jelit i wspomaga proces oczyszczania organizmu.

Choć można spożywać surowe kasztany jadalne (bez łupiny), to ich skorupa jest na tyle twarda, że bardzo trudno ją zdjąć. Jak więc jeść kasztany jadalne? Zastosowanie w kuchni jest dość szerokie, ale niemal w każdym przypadku zacznij od poddania kasztanów obróbce termicznej. Dzięki temu wytrzymała zewnętrzna warstwa stanie się miększa, a ty dostaniesz się do wilgotnego wnętrza. Kasztany możesz upiec lub ugotować, a następnie np. zmielić. To bardzo uniwersalny produkt podczas gotowania.

Jak upiec kasztany jadalne? Na początku dokładnie je umyj, osusz i natnij wypukłą stronę orzecha na krzyż. Przełóż do głębokiej miski, zalej wodą (aby były dokładnie nią pokryte) i odstaw na pół godziny. Zbierz tylko te, które pozostały na dnie i dobrze je osusz. Wyłóż na blachę (wyściełaną papierem do pieczenia), wypukłą stroną do góry. Na dnie piekarnika, rozgrzanego do 200 stopni Celsjusza (w trybie góra-dół), postaw naczynie żaroodporne z gorącą wodą. Blachę z orzechami wsuń na poziom ponad naczynie. Kasztany piecz ok. 25 minut, aż do momentu, gdy łupina otworzy się i wywinie na zewnątrz. Po tym czasie od razu obierz (zdejmując skorupkę i skórkę, która się pod nią znajduje) i podawaj ciepłe. 

Dlaczego warto kupić kasztany jadalne? Zastosowanie w kuchni tego produktu pomoże skomponować niemal całe menu. Możesz je wykorzystać do przyrządzenia zupy, dania głównego i deseru. Poza tym opłaca się je przemycić w diecie dla wartości odżywczych, które w sobie kryją. We Włoszech z mąki kasztanowej robi się polentę, w Niemczech - zupę kasztanową, a na Węgrzech słynny jest deser gesztenyepüré, czyli przetarta masa kasztanowa.

Jak jeść kasztany jadalne? Na początku upiecz je lub ugotuj. W takiej postaci możesz zajadać po prostu jako przegryzkę. Jeśli chcesz wykorzystać je do przyrządzenia innej potrawy, warto wstępnie obrobione kasztany zmielić na gładką pastę. Wówczas świetnie nadają się do zagęszczenia zupy czy nadziania mięsa. 

Kasztanową masę można użyć do zrobienia wyjątkowych deserów, wypieków czy pieczywa. Z tego orzecha przyrządzisz też pyszny zamiennik kawy.

Źródło: Smaker.pl, slaskie.travel, fit.poradnikzdrowie.pl