Mała, ale z charakterem. Jedz często, bo dba o serce i reguluje poziom cukru

Tabasco (Capsicum annuum) to drobna, 2-3-centymetrowa papryczka, która skrywa w sobie prawdziwy wulkan smaku i zdrowia. Pochodzi z tropikalnych obszarów Ameryki Środkowej i Południowej, przede wszystkim z Meksyku, gdzie była uprawiana już przez cywilizacje prekolumbijskie. Światową sławę zyskała jednak w XIX wieku dzięki wyspie Avery w Luizjanie, kolebce słynnego sosu Tabasco®. Ciekawostką jest proces jego produkcji, w którym papryczki fermentują w dębowych beczkach przez nawet trzy lata, dzięki czemu zyskują charakterystyczny, głęboki smak.

Papryczka tabasco zmienia kolor w trakcie dojrzewania - od zielonego, przez żółty, aż po jaskrawą czerwień. Jej smak to złożona symfonia: ostry, z lekką goryczką, przełamany owocowymi i drzewnymi nutami, które dodają potrawom wyjątkowej głębi. W skali Scoville’a, mierzącej ostrość papryk, tabasco plasuje się na poziomie 30 000-50 000 SHU (Scoville Heat Units), co oznacza, że jest znacznie pikantniejsza od jalapeño (2 500-8 000 SHU), ale nie dorównuje ekstremalnemu habanero (100 000-350 000 SHU). Nazwa "tabasco" wywodzi się z języka nahuatl, używanego przez Azteków, i oznacza "miejsce, gdzie ziemia jest wilgotna", co idealnie odzwierciedla tropikalne, bagniste tereny, z których pochodzi.

Sekretem papryczki tabasco jest kapsaicyna - związek chemiczny odpowiedzialny za jej palący charakter, ale też za zaskakujące właściwości zdrowotne. Badania z University of Wyoming z 2015 roku wykazały, że kapsaicyna aktywuje receptor TRPV1 w komórkach, wyzwalając napływ wapnia, który pobudza enzymy poprawiające rozszerzalność naczyń krwionośnych i wspiera lipolizę, czyli rozkład tkanki tłuszczowej, sprzyjając redukcji masy ciała. Dodatkowo kapsaicyna działa na mikrobiotę jelitową, zwiększając różnorodność bakterii i produkcję krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, takich jak kwas masłowy. Ten związek, wytwarzany przez bakterie jelitowe, wzmacnia barierę jelitową, zmniejsza stany zapalne i wspomaga metabolizm cukrów oraz tłuszczów, co przekłada się na lepsze zdrowie metaboliczne i sercowe.

W kwestii cukrzycy wyniki są obiecujące, lecz niejednoznaczne: badania opublikowanie w
Agric Food Chemistry w 2017 roku pokazały, że kapsaicyna poprawia metabolizm glukozy u myszy z cukrzycą typu 2, a wyniki testów opublikowane w "International System for Agricultural Science and Technology" wskazały na obniżenie poziomu glukozy po posiłku u kobiet z cukrzycą ciążową. Jednak metaanaliza naukowców z Isfahan University of Medical Sciences w Iranie, (2021) nie potwierdziła jednoznacznych korzyści dla poziomu insuliny w szerszej populacji. W tej kwestii potrzebne są dalsze badania.

Tabasco to także sprzymierzeniec serca. Przegląd systematyczny z Sapienza University w Rzymie (2022) wykazał, że regularne spożywanie ostrych papryk obniża ryzyko zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych, dzięki wsparciu bakterii Akkermansia, które poprawiają homeostazę glukozy i zmniejszają stany zapalne. Choć bezpośredni wpływ na ciśnienie krwi nie jest jednoznaczny, korzyści wynikają z poprawy funkcji metabolicznych i naczyniowych. Tabasco dostarcza też witaminy C i przeciwutleniaczy, które wzmacniają układ odpornościowy i opóźniają starzenie. Jednak ostrożność jest kluczowa - nadmiar kapsaicyny może podrażniać żołądek, zwłaszcza u osób z wrażliwym układem pokarmowym.

Świeże lub suszone papryczki tabasco dodają wyrazistości meksykańskim salsom, marynatom do mięs czy jajecznicy, nie obciążając dań nadmiarem kalorii. Podsuszona tabasco uwalnia subtelne nuty owocowe i drzewne, które nadają potrawom głębię, szczególnie w daniach wędzonych lub pieczonych. Kilka kropli sosu Tabasco® potrafi ożywić tacos, guacamole czy zupy, wprowadzając do kuchni kreolski pazur. W kuchni molekularnej tabasco jest cenione jako naturalny akcent ostrości, który harmonizuje z wyrafinowanymi smakami. Spróbuj dodać ją do dressingów sałatkowych lub marynat do owoców morza - efekt zaskoczy nawet najbardziej wymagające podniebienia.

Wystarczy 1-2 papryczki lub łyżka sosu dziennie, by cieszyć się jej walorami bez ryzyka podrażnienia żołądka. Jednak osoby z refluksem, wrzodami czy zespołem jelita drażliwego powinny skonsultować się z dietetykiem, by uniknąć dyskomfortu. Ostrzegają o tym także naukowcy z University of Miami, którzy w 2023 roku opisali rzadkie przypadki niedokrwienia serca u osób stosujących kapsaicynę w dużych dawkach.

Źródła: terazgotuje.pl, PubMed