Najsmaczniejsza w swoim gatunku, dojrzewa w listopadzie. Oczyszcza organizm, pomaga w odchudzaniu i anemii

Radicchio, bordowa odmiana cykorii (Cichorium intybus var. foliosum), od lat przyciąga uwagę kucharzy i smakoszy swoim wyrazistym charakterem. Karminowe liście z delikatnymi, białymi żyłkami wyróżniają się smakiem który trudno pomylić z czymkolwiek innym — jest lekko gorzki, intensywny, ale niezwykle elegancki. Włosi uczynili z niego kulinarny znak rozpoznawczy, ponieważ sama historia radicchio sięga czasów starożytnego Rzymu. Współczesny kształt zawdzięczamy belgijskiemu ogrodnikowi Francesco Van Den Borre, który w XIX wieku udoskonalił technikę bielenia liści. To właśnie wtedy narodziły się kultowe odmiany z Treviso i Chioggii, dziś uznawane za jedne z najbardziej szlachetnych w Europie.

Co ciekawe, badania Uniwersytetu w Padwie z 2023 roku ("Polyphenolic Profile and Antioxidant Capacity of Radicchio Varieties") potwierdzają, że radicchio jest naturalnym źródłem antocyjanów i flawonoidów — związków, które wspierają układ krążenia i wykazują silne działanie przeciwzapalne. To właśnie one odpowiadają za intensywną barwę, ale też za prozdrowotny potencjał rośliny.

W Polsce radicchio przestaje być egzotyczną ciekawostką. Coraz częściej można je znaleźć na półkach dużych sieci handlowych, a w sezonie jesienno-zimowym pojawia się również na targach w największych miastach. Ceny — zarówno w sklepach stacjonarnych, jak i na platformach online — zazwyczaj mieszczą się w przedziale 10-15 zł za kilogram. Warto też zaglądać do sklepów ekologicznych, ponieważ niektóre z nich sprowadzają świeże główki bezpośrednio z Włoch, dzięki czemu smak jest jeszcze bardziej zbliżony do tego, którego doświadcza się na północy Italii.

Czerwona cykoria z wyglądu jest dość niepozorna, jednak jej ciemnofioletowe liście kryją w sobie wiele właściwości zdrowotnych. W 100 gramach znajdują się zaledwie 23 kcal oraz imponujący zestaw witamin i minerałów:

• białko: 1,43 g,
• węglowodany: 4,48 g,
• tłuszcz: 0,25 g,
• witamina K: 255 µg,
• witamina C: 8 mg,
• żelazo: 0,57 mg,
• potas: 302 mg.

Badanie przeprowadzone w 2025 roku przez Uniwersytet Medycyny Chińskiej (Integrative gut microbiota and metabolomics reveals the mechanism of chicory extract in improving metabolic dysfunction-associated steatotic liver disease via gut-liver axis) dowiodło, że ekstrakty z cykorii wspierają oczyszczanie organizmu poprzez poprawę funkcjonowania osi jelito-wątroba. Rezultaty obejmują skuteczniejsze usuwanie toksyn, obniżenie poziomu cholesterolu i wyraźną poprawę parametrów metabolicznych. To właśnie z tego względu radicchio coraz częściej pojawia się w rekomendacjach dietetycznych jako naturalne wsparcie dla zdrowia wątroby.

Na tle innych warzyw zimowych radicchio wyróżnia się obecnością inuliny, naturalnego prebiotyku stabilizującego poziom glukozy i sprzyjającego uczuciu sytości. Publikacja naukowców z Uniwersytetu Alexandria (Chemical compositions and health-promoting effects of Cichorium intybus, 2025) wskazuje, iż cykoria wspiera kontrolę masy ciała i korzystnie wpływa na mikrobiotę jelitową. Surowe liście składają się w ponad 90% z wody, a zatem warto wprowadzić ją do menu jako element diety redukcyjnej. Już starożytni Rzymianie cenili cykorię za właściwości wspomagające trawienie - współczesne badania potwierdzają działanie intybiny, która pobudza apetyt i łagodzi dolegliwości żołądkowe.

Radicchio zasługuje również na uwagę ze względu na wpływ na układ krwiotwórczy i sercowo-naczyniowy. Dostarcza żelaza i witaminy C, wspierających proces powstawania nowych krwinek, a obecne w niej antyoksydanty - m.in. kwas kofeinowy - chronią komórki przed stresem oksydacyjnym. Magnez i potas wzmacniają pracę mięśnia sercowego, natomiast bioaktywne związki - inulina i polifenole - wykazują silne działanie przeciwzapalne. Przegląd opublikowany w Frontiers in Nutrition w 2025 roku (Synergistic potential of natural products and exercise: unveiling molecular mechanisms and innovative therapeutic approaches for liver diseases) dowodzi, iż połączenie ekstraktów z cykorii z umiarkowaną aktywnością fizyczną obniża poziom enzymów wątrobowych, poprawia metabolizm lipidów i wspiera integralność hepatocytów.

Surowe liście czerwonej cykorii wnoszą do sałatki charakterystyczną goryczkę i wyrazistość - świetnie komponują się z serem kozim, prażonymi orzechami czy octem balsamicznym. Pod wpływem ciepła smak staje się łagodniejszy, a liście nabierają karmelowych nut. Grillowanie, pieczenie czy szybkie blanszowanie to techniki, które pozwalają wydobyć z cykorii zupełnie nowe aromaty. Korzeń, bogaty w inulinę, od wieków wykorzystywany jest jako baza do kawy bezkofeinowej, a dziś wraca do łask w wersji prażonej, dodawanej także do piw rzemieślniczych dla uzyskania subtelnej goryczki.

Sałatka z pomarańczą i orzechami laskowymi to klasyk, który łączy gorycz radicchio z naturalną słodyczą owoców. Główki pieczone z miodem i rozmarynem świetnie sprawdzają się jako dodatek do mięs, a kanapka z hummusem, kiełkami i radicchio to szybki sposób na lunch pełen błonnika. Włoskie risotto z dodatkiem czerwonej cykorii i białego wina zyskuje kremową konsystencję i elegancki, lekko wytrawny smak.

Warzywo można podawać także w formie grillowanej z dressingiem cytrusowym oraz smoothie detoksykujących z dodatkiem jabłka i imbiru. Warto pamiętać, że intensywna gorycz radicchio może być zrównoważona przez słodkie owoce - persymony, winogrona czy granaty. Liście najlepiej przechowywać w lodówce i zużyć je w ciągu tygodnia.

Źródła: terazgotuje.pl, PubMed