Przepis na syrop z mniszka jest w naszym domu od pokoleń. Najlepsze lekarstwo na ból gardła i kaszel

Najlepszy moment na zbiór kwiatów mniszka lekarskiego przypada na przełom kwietnia i maja, gdy koszyczki są w pełni rozwinięte i intensywnie żółte. Wówczas zawierają największe stężenie flawonoidów i kwasów fenolowych. Aby zachować pełnię aromatu i wartości odżywczych, kwiaty zbieramy wczesnym rankiem, zaraz po ustąpieniu rosy, kiedy płatki są jeszcze jędrne, ale nie zwiędłe. Przed południem ciepłe promienie słońca mogą przyspieszyć parowanie cennych olejków eterycznych.

Zobacz również: Na Sardynii piją codziennie i żyją ponad 100 lat. Przepis jest prosty, można zrobić w domu

Niezwykle istotne jest też miejsce zbioru: unikajmy terenów przy ruchliwych ulicach i w bezpośrednim sąsiedztwie fabryk, gdyż korony mniszka łatwo akumulują metale ciężkie (ołów, kadm, cynk). Najlepiej wybierać parki i lasy oddalone od dróg o co najmniej 100 metrów. Do przygotowania około sześciu małych słoiczków syropu (po 300-400 ml każdy) potrzebujemy średnio 300-500 lekko ubitych koszyczków kwiatowych. Po zbiorze warto delikatnie oddzielić żółte płatki od zielonych części i rozłożyć je na czystej ściereczce, by lekko obeschły, zanim zalejemy je wodą na całą noc.

Mniszek lekarski (Taraxacum officinale) wyróżnia się zwartą rozetą liści przyziemnych, które są lancetowate, głęboko powcinane i zakończone ostrymi ząbkami, podczas gdy mlecz polny (Sonchus arvensis) ma liście rozmieszczone wzdłuż rozgałęzionej łodygi, o łagodniejszych, mniej głębokich ząbkach. U mniszka każda łodyga wyrasta pojedynczo z systemu korzeniowego, jest pusta w środku i nie ma listków po drodze, a na jej szczycie nosi pojedynczy, duży, jasnożółty koszyczek kwiatowy.

Mlecz natomiast posiada często jedną grubą, ulistnioną łodygę z bocznymi pędami, na których rozwija się po kilka mniejszych koszyczków kwiatowych, czasem z białymi elementami puchu nawet przed przekwitnięciem. Po uciśnięciu łodygi mniszka wypływa biały, gorzki mleczny sok, natomiast sok mleczy - choć również biały - jest rzadszy i mniej gorzki.

Oba gatunki kwitną w podobnym okresie, lecz mniszek lekarski najczęściej powtarza kwitnienie kilka razy w sezonie, natomiast mlecz polny zakwita zazwyczaj tylko raz. Wysokość roślin także się różni - mniszek rzadko przekracza 15-20 cm, a mlecz może dorastać nawet do 50 cm.

Przepis na syrop z mniszka lekarskiego jest prosty, ale wymaga nieco cierpliwości:

1. Około 300-500 świeżych koszyczków kwiatowych umieszczamy w garnku, zalewamy litrem wody i gotujemy na niewielkim ogniu przez 10-15 minut, mieszając od czasu do czasu.
2. Garnek odkładamy na 24 godziny w chłodne miejsce (np. piwnica), by kwiaty oddały wszystkie związki czynne do naparu.
3. Przecedzamy płyn przez gazę lub sito; kwiaty wyrzucamy lub wykorzystujemy do kompostu.

Do uzyskanego wywaru dodajemy około 1 kg cukru (może być biały lub ksylitol) i sok z 2-3 cytryn. Całość gotujemy na małym ogniu przez 2-3 godziny, aż syrop zrobi się gęsty i klarowny, przypominający płynny miód. Gorący syrop przelewamy do wyparzonych słoików lub butelek, szczelnie zamykamy i odstawiamy do ostygnięcia.

Syrop z mniszka to wszechstronne wsparcie w infekcjach górnych dróg oddechowych - działa przeciwzapalnie, wykrztuśnie i łagodzi ból gardła. W tradycji ludowej stosowano go w kaszel, chrypkę, przeziębienia, a nawet przy zapaleniu oskrzeli czy zapaleniu płuc.

• Działanie przeciwzapalne: badania przeprowadzone przez Instytut Nauk Rolniczych CAS wskazują, że flawonoidy i kwasy fenolowe z mniszka hamują mediatory zapalenia, pomagając zmniejszyć obrzęk i ból gardła;
  
  
• Działanie immunostymulujące: preparaty z mniszka zwiększają aktywność komórek NK i makrofagów, wspierając układ odpornościowy w walce z infekcjami, potwierdzają to badania naukowców z Sangji University;
  
  
• Działanie przeciwwirusowe: w warunkach in vitro wodny ekstrakt z mniszka wykazał inhibicję wirusa grypy A (H1N1), co sugeruje potencjalne korzyści przy infekcjach wirusowych (Chinese Academy of Sciences, Beijing, Chiny).

Mniszek to także prebiotyk. Jego liście mogą wspierać florę jelitową, a korzeń dzięki inulinie działa korzystnie na trawienie i metabolizm lipidów. Żeby maksymalnie wykorzystać ten dar natury, warto poza syropem sięgnąć po napar z liści lub dodać młode listki do sałatki - to prawdziwa bomba witamin A, C i minerałów.

Jak pić syrop? Dorośli mogą spożywać 1-2 łyżki syropu (15-30 ml) 2-3 razy dziennie, rozpuszczone w ciepłej wodzie lub herbacie. Dzieci powyżej 3 lat - 1 łyżeczka (5 ml) 2 razy dziennie. Podajemy podczas lub po posiłku, by złagodzić ewentualne podrażnienie żołądka. Przechowujemy w lodówce do 3 miesięcy.

Źródła: terazgotuje.pl, pubmed