To jeden z najstarszych serów na świecie. Warto go jeść podczas odchudzania, przyjaciel zdrowych kości i zębów
Ser gouda jest bez wątpienia jednym z najbardziej rozpoznawalnych produktów mlecznych na świecie. Nie każdy jednak wie o tym, że jest także jednym z najstarszych. Za dobrze znaną nazwą kryje się imponująca tradycja, różnorodność odmian i konkretna wartość odżywcza. Z tego artykułu dowiesz się, dlaczego warto regularnie sięgać po goudę.
Historia sera gouda sięga średniowiecza - ciekawostką jest to, że pierwsze zmianki na temat tego sera pojawiły się już w XII w. Ten wyjątkowo aromatyczny ser tradycyjnie wytwarzany był z mleka niepasteryzowanego, co nie dotyczy wielu produktów dostępnych aktualnie w sklepach.
Holenderscy rolnicy już wiekach średnich wytwarzali żółte sery według swojej dopracowanej metody. Polegała ona na stopniowym odlewaniu serwatki z ukwaszonego mleka i zastępowaniu ją ciepłą wodą. Taką czynność wykonywało się kilkukrotnie, dzięki czemu można było otrzymać zwarte, dobrze odciśnięte ziarna sera o zmniejszonej ilości wody. Serowa masa była następnie przenoszona do ciężkich - drewnianych lub metalowych - form, gdzie była ściskana nawet na kilka lat. Wyprodukowane tak sery były następnie przewożone na miejskie targi.
Gouda w Holandii nie jest jedynie pożywieniem, ale również istotnym elementem krajowej kultury i tradycji. Jego nazwa to nawiązanie do holenderskiego miasta Gouda, w którego okolicy rozwijał się handel serowarski. Słynne targi serowe odbywają się tam zresztą do dziś, przyciągając rzesze turystów z całego świata. Aktualnie ten rodzaj sera jest jednym z najlepiej rozpoznawalnych i kupowanych w wielu zakątkach globu.
Gouda jest serem półtwardym, kremowym, w smaku nieco słodkim i orzechowym. Trudno jest jednak określić go jednoznacznie, ponieważ jest on dostępny w różnych wariantach. Kluczowy jest tu okres dojrzewania, według którego ser gouda dzielimy na rodzaje:
- Graskaas - dojrzewa niecały miesiąc, produkowany latem, jest w intensywnie żółtym kolorze i ma wyjątkowo kremową konsystencję.
- Jong - leżakuje ponad 4 tygodnie, ma delikatny smak, miękka i kremowa.
- Jong belegen - leżakuje 8 tygodni, jest miękki, ma wyrazisty smak, doskonały na przykład na kanapki.
- Belegen - dojrzewa przez 16-18 tygodni, odmiana jest twardsza, ma jaśniejszy kolor. Bogata w smaku, nadaje się do gotowania ale także do jedzenia jako przekąska.
- Extra belegen - leżakuje 7-8 miesięcy, ma intensywny smak, jest dość suchy.
- Oud - dojrzewa nawet przez rok, pojawiają się na nim pęknięcia, ma intensywny i bogaty smak.
- Overjarig - dojrzewa nawet przez 4 lata, ma twardą konsystencję, słony smak z nutą toffi. Jest najdroższym rodzajem sera Gouda.
Sery rzeczywiście kojarzone są z wysoką kalorycznością, nie inaczej jest w przypadku goudy. To produkt, który w 100 g ma około 350 kcal. Warto wziąć jednak pod uwagę jego wartość odżywczą, a stanie się jasne, że - spożywany z umiarem - ser Gouda może być bardzo ważnym elementem zdrowej diety, więc nie powinniśmy go unikać.
Wśród najważniejszych składników odżywczych w Goudzie znajdziemy:
- białko,
- wapń,
- fosfor,
- witamina B12,
- witaminy z grupy B,
- cynk,
- jod.
Taki zestaw witamin i minerałów umiejętnie wspiera wiele procesów zachodzących w organizmie.
Zawartość białka sprawia, że gouda doskonale sprawdzi się w przypadku osób ćwiczących i dbających o linię, jest ono niezbędne do regeneracji i odbudowy tkanek. Z kolei wapń i fosfor to niezawodne wsparcie dla zdrowia kości i zębów, dlatego Goudę powinny regularnie jeść dzieci oraz osoby w starszym wieku. Dietetycy polecają ten rodzaj sera również kobietom w okresie menopauzy, gdy ryzyko osteoporozy znacznie wzrasta.
Obecny w tym serze cynk usprawnia gojenie się ran, poprawia także działanie układu odpornościowego i ma pozytywny wpływ na wygląd skóry. Natomiast jod to pierwiastek kluczowy w prawidłowej pracy tarczycy.
Z kolei witaminy z grupy B to m.in. gwarancja lepszego metabolizmu, a witamina B12 wspiera także prawidłowe funkcjonowanie mózgu, pomaga w koncentracji i wspiera jakość snu.
Źródła: ekologia.pl, terazgotuje.pl
Zobacz też:
Już połówka dziennie zmienia wiele. Wątroba pracuje dużo lepiej, dla serca i wzroku duże wzmocnienie
Morska ryba o delikatnym, lekko słodkawym smaku. Ma dużo dobrego białka i kwasów omega-3