Choć nazwa tego grzyba jest zabawna, smakosze mówią, że to rarytas. Wybornie smakuje w sosach i zupach

Krowia morda, kolczak, kolcownica dachówkowata czy po prostu sarniak świerkowy jest powszechnie występującym w Polsce grzybem, choć jeszcze do 2014 roku był na liście gatunków zagrożonych. Dziś z łatwością znajdziesz je w górach, szczególnie w lasach iglastych. Nie jest tak popularny, jak kurki czy prawdziwki, ale warto wypróbować go w kuchni, ponieważ aromatyczne dania z jego udziałem są unikalne. Sprawdź, jak przygotować sarniaka świerkowego i wydobyć z niego to, co najlepsze.

Sarniak świerkowy, jak sama nazwa wskazuje, tworzy mikoryzę ze świerkami, dlatego to właśnie pod tymi drzewami występuje pojedynczo lub w grupach. Na jego poszukiwania warto wybrać się już w sierpniu. Przy sprzyjających warunkach pogodowych, możesz zbierać go aż do listopada.  

Sarniak świerkowy, sarniak dachówkowaty, należy do rodziny grzybów kolcownicowatych (Bankeraceae). Rośnie w pobliżu świerków, więc najłatwiej znaleźć go w lasach świerkowych i jałowych na południowych, górskich terenach Polski. 

Choć początkujący grzybiarze pewnie go pominą, rozglądając się za kurkami czy prawdziwkami, to warto jednak poznać tego grzyba i wykorzystać w kuchni. Dlaczego? Prawdopodobnie nie ma lepszego składnika do wegetariańskich grzybowych flaczków. Ich lekko żywiczny aromat czuć już w lesie. Mają korzenny smak. Im starszy okaz, tym bardziej gorzkawy i łykowaty, więc warto sięgać po te najmłodsze grzyby. 

Przeczytaj także: Dodaj na patelnię, gdy smażysz kurki. Będą chrupiące i bez goryczy

Sarniak świerkowy jest grzybem cennym głównie pod względem walorów kulinarnych, ale nie jest pozbawiony zupełnie wartości odżywczych. Jest produktem niskokalorycznym zawierającym błonnik i składniki mineralne, takie jak potas, magnez i fosfor.

Sarniaka świerkowego rozpoznasz po charakterystycznym kapeluszu i kolcach. Młode okazy mają niewielki, półkolisty kapelusz o podwiniętych brzegach. Z czasem brzegi rozwija się, a najstarsze okazy mogą mieć kapelusz o szerokości nawet 30 cm. Na wierzchu widoczne są charakterystyczne łuski, które lekko odstają i zbiegają się koncentrycznie do środka, do niewielkiego wgłębienia. Wyglądają jak dachówki - stąd jego nazwa sarniak dachówkowaty.  

Od spodu grzyb nie ma blaszek ani rurek, tylko niewielkie kolce. Są kruche i łatwo się łamią. Na początku są niewielkie, mocno ściśnięte i białe, z czasem wydłużają się, rozchodzą i ciemnieją. Mogą osiągać długość nawet centymetra. Trzon grzyba jest krótki, ale pełny, twardy i aksamitny.  

Przeczytaj także: To święty Graal grzybiarzy, kosztuje fortunę. Jego cynamonowy aromat i niezwykły smak nie znikają nawet po gotowaniu

Sarniak świerkowy wygląda niemal tak samo, jak inny grzyb z tej rodziny, np. sarniak sosnowy. Łatwo pomylić go również z sarniakiem piekącym czy sarniakiem gorzkim występującym w lasach liściastych. Ze względu na kolce pod kapeluszem, może być również pomylony z szyszkowcem łuskowatym - choć jest jadalny, to mało smaczny. 

Sarniak świerkowy jest podobny do trującego grzyba - gąski tygrysowatej. Jej spożycie może być bardzo groźne dla zdrowia człowieka. Jeśli nie masz pewności - spytaj się bardziej doświadczonego grzybiarza lub zawieź wątpliwy okaz do najbliższej stacji sanitarno-epidemiologicznej.  

Jak każdego innego grzyba jadalnego, sarniaka można smażyć, gotować czy dusić. Często jest także suszony i rozdrabniany w celu uzyskania aromatycznej przyprawy. Sarniak świetnie smakuje w zupach, sosach do makaronów, w risotto czy jako dodatek do wegetariańskich flaczków. Jego sprężysty miąższ i lekko korzenny, ziemisty aromat doskonale pasuje do dań mięsnych.  

Zanim jednak dodasz go do swojej potrawy - przygotuj go w następujący sposób: 

• oderwij kapelusz od trzonu,
• za pomocą małego nożyka pozbądź się kolców spod kapelusza. Uważaj, ponieważ miąższ łatwo się kruszy,
• opłucz grzyby pod bieżącą wodą i odłóż do wyschnięcia.  

Sarniaka świerkowego możesz przygotować podobnie jak kanie - usmażone samodzielnie w panierce z bułki tartej. Ze względu na mocny aromat sarniaka do przyprawienia wystarczy użyć odrobiny soli i pieprzu.  

Źródło: terazgotuje.pl