Niedoceniany sok na lepsze samopoczucie, zdrowe serce i mocne kości. Wystarczy pić szklankę dziennie
Jedna szklanka świeżo wyciskanego soku z pomarańczy dziennie to solidny zastrzyk witaminy C, naturalne wsparcie dla serca i kości oraz codzienna porcja energii. Czy jednak możemy pić go codziennie? Sprawdzamy, jakie właściwości ma sok z pomarańczy, jaka dawka jest bezpieczna dla zdrowia i co lepiej wybrać – szklankę soku, czy cały owoc.
Regularne spożywanie soku z pomarańczy może zmniejszać ryzyko chorób serca dzięki poprawie funkcji naczyń krwionośnych i redukcji stanów zapalnych. Dla kości kluczowa jest witamina C wspierająca syntezę kolagenu. Soki wzbogacone wapniem i witaminą D dodatkowo zwiększają ich gęstość.
W szklance świeżego soku z pomarańczy (240 ml) znajdziemy około 93 mg witaminy C (ponad 100% dziennego zapotrzebowania), flawonoidy oraz antyoksydanty. Świeży sok zachowuje również enzymy, takie jak peroksydaza, które wspomagają trawienie i reakcje biochemiczne w organizmie. Te delikatne związki są częściowo tracone w sokach sklepowych z powodu pasteryzacji, czyli procesu podgrzewania do 70-90°C. Pasteryzacja eliminuje bakterie, ale obniża też zawartość witaminy C o 10-20% i dezaktywuje enzymy.
Z drugiej strony wysokiej jakości sok oznaczony jako "nie z koncentratu" ma swoje mocne strony, wynikające z przemysłowej produkcji. Badania opublikowane w Journal of Agricultural and Food Chemistry w 2014 roku dowiodły, że procesy mechaniczne, czyli intensywne tłoczenie czy homogenizacja, rozbijają błony komórkowe owoców skuteczniej niż domowe wyciskarki, zwiększając biodostępność niektórych składników. Przykładem jest hesperydyna, flawonoid kluczowy dla zdrowia naczyń krwionośnych, który w soku z kartonu osiąga wyższe stężenie we krwi niż w świeżym soku. To oznacza, że organizm może lepiej wykorzystać ten związek do poprawy elastyczności naczyń krwionośnych i obniżenia ciśnienia krwi.
Dodatkowym atutem soku sklepowego jest stabilność witaminy C. W świeżym soku kontakt z powietrzem szybko prowadzi do utleniania. W ciągu kilku godzin może stracić nawet 20-30% tej witaminy, jeśli od razu go nie wypijemy. Karton, dzięki szczelnemu opakowaniu i pasteryzacji, utrzymuje składniki odżywcze na stałym poziomie przez tygodnie. Świeży sok wygrywa intensywnością smaku i naturalnym profilem, ale dobrze wybrany sok 100% z kartonu - bez dodatku cukru czy konserwantów - może być równie wartościowy w diecie.
Cały owoc pomarańczy, ważący średnio 131 g, dostarcza około 3 gramów błonnika rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego, który wspiera trawienie, zapobiega zaparciom i spowalnia wchłanianie cukru, stabilizując jego poziom we krwi. W szklance soku (240 ml) błonnika jest zaledwie 0,5 g, ponieważ proces wyciskania usuwa większość włókien. Z kolei sok to skoncentrowane źródło składników odżywczych: zawiera 93 mg witaminy C (ponad 100% dziennego zapotrzebowania), potas (około 496 mg) i foliany (74 µg). Niektóre związki, m.in. karotenoidy (np. beta-kryptoksantyna) są w nim lepiej przyswajalne.
Różnice mają też praktyczne znaczenie. Sok dostarcza szybką dawkę energii, czyli około 110 kcal w porcji wobec 60 kcal w całej pomarańczy. Jednak brak błonnika sprawia, że mniej syci i może szybciej podnosić cukier we krwi. Cała pomarańcza, dzięki błonnikowi i niższej kaloryczności, lepiej sprawdza się jako przekąska wspierająca zdrowie jelit i kontrolę wagi. Sok to wygodne źródło mikroelementów, a owoc - fundament diety bogatej w błonnik.
Sok z pomarańczy to więcej niż tylko orzeźwienie. Jego składniki działają na wielu frontach:
- witamina C: wzmacnia odporność i wspiera produkcję kolagenu, istotnego dla kości i skóry;
- antyoksydanty (kartenoidy): neutralizują wolne rodniki, chroniąc komórki i poprawiając samopoczucie;
- witaminy A i B: wspomagają układ nerwowy i wzrok;
- flawonoidy (hesperydyna i naringina) - obniżają ciśnienie krwi i korzystnie wpływają na serce, co udowodniono w badaniach klinicznych (Asgary et al., "Impact of orange juice consumption on cardiovascular disease risk factors", PubMed, 2020).
Już jedna szklanka dziennie może wspierać metabolizm i dodawać energii, nie obciążając diety sztucznymi dodatkami.
Optymalna porcja soku z pomarańczy to jedna szklanka, czyli około 240 ml dziennie. Taka ilość dostarcza korzyści zdrowotnych, nie narażając na nadmiar cukru - w jednej porcji soku znajduje się około 22 gramów naturalnych cukrów, które w większych dawkach mogą podnieść poziom glukozy we krwi, szczególnie u osób z cukrzycą czy nadwagą.
Osoby aktywne fizycznie mogą pozwolić sobie na więcej, ale warto skonsultować to z dietetykiem. Nadmierne spożycie soku może prowadzić do dyskomfortu żołądkowego lub przyrostu masy ciała, jeśli nie idzie w parze ze zbilansowaną dietą.
Źródła: teraz.gotuje.pl, pubmed
Zobacz też:
To najzdrowsza ryba na świecie. Mięsista, bez ości i zapachu tranu
Nie doceniamy tego sera. Ma dobry wpływ na serce, wzmacnia kości i pobudza receptory szczęścia
Niedoceniany superfood. Mają ogrom potasu, dobrze działają na nerki i oczyszczają organizm