Zrób zapasy, póki trwa sezon, bo to cudowny owoc. Na stłuszczoną wątrobę, słaba odporność i stres

O cytryńcu chińskim nie wszyscy słyszeli. A szkoda, bo wspiera odporność i łagodzi skutki stresu, co w zabieganym świecie ma niemałe znaczenie. Do tego chroni wątrobę i pomaga w walce ze stłuszczeniem. Warto się do niego przekonać.  

Cytryniec chiński, czyli Schisandra chinensis, to pnącze rodzące drobne, czerwone jagody. Pochodzi z Azji, stąd jego nazwa, choć dziś porasta również Europę. W tradycyjnej medycynie azjatyckiej roślina jest znana jako "owoce pięciu smaków". Ich wyjątkowość polega na tym, że w jednym owocu można wyczuć słodycz, kwaśność, gorycz, cierpkość i delikatną słoność. W Chinach od wieków stosowany był jako środek wzmacniający organizm, a dziś coraz częściej trafia także do polskich ogrodów i aptek. 

Wbrew swej nazwie cytryniec chiński może być z powodzeniem uprawiany w Polsce. Potrzebuje żyznej, lekko wilgotnej gleby i podpór, po których mógłby się wspinać. Choć pochodzi z chłodniejszych rejonów Azji, dobrze radzi sobie w naszym klimacie. Wystarczy zapewnić roślinie odpowiednią ochronę przed mrozem. Na pierwsze owoce trzeba poczekać kilka lat, ale później jeden krzew obdaruje nas nawet kilkoma kilogramami jagód. 

Cytryniec chiński kupić można w sklepach zielarskich i aptekach w formie suszu, wyciągów czy nalewek. Ma również formę kapsułek czy też olejków. Coraz częściej dostępny jest też w internetowych sklepach z superfoods oraz w szkółkach ogrodniczych, które oferują sadzonki tej niezwykłej rośliny.  

Cytryniec uznawany jest za adaptogen, czyli roślinę wspierającą organizm w radzeniu sobie ze stresem i zmęczeniem. Jego jagody zawierają lignany o silnym działaniu ochronnym na wątrobę. Wspomagają one jej regenerację i chronią komórki przed uszkodzeniem. Dzięki obecności antyoksydantów, takich jak witaminy C i E, a także licznych związków fenolowych, owoce te wzmacniają odporność i spowalniają procesy starzenia. 

Nie bez znaczenia jest też wpływ owoców cytryńca chińskiego na układ nerwowy. Jego regularne spożywanie poprawia koncentrację, zmniejsza poczucie zmęczenia i ułatwia zasypianie. Badania wskazują również, że roślina ta wspiera metabolizm lipidów, co ma ogromne znaczenie przy problemach ze stłuszczoną wątrobą. Dodatkowo poprawia krążenie, reguluje ciśnienie i może działać przeciwzapalnie. Warto wiedzieć, że te wyjątkowe owoce poprawiają również libido, i to zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Nie każdy jednak może sięgać po cytryniec bez ograniczeń. Osoby z chorobami serca, nadciśnieniem czy kobiety w ciąży powinny wcześniej zasięgnąć porady lekarza. 

Jagody cytryńca można przetwarzać na wiele sposobów i każdy z nich pozwala zachować cenne właściwości rośliny. Oto kilka pomysłów na jego przetwarzanie, przechowywanie i wykorzystanie w kuchni.  

• Suszenie 

Jagody zbieraj, kiedy są w pełni dojrzałe (kolor mocno czerwony, jędrne). Przepłucz, osusz papierowym ręcznikiem. Rozłóż cienką warstwą na papierze do pieczenia lub siatce suszarki z termoobiegiem, w temperaturze ok. 35-45 stopni Celsjusza (niska temperatura, by nie zniszczyć witamin). Susz aż staną się elastyczne i suche, ale nie twarde jak kamień. Przechowuj w suchym, zacienionym miejscu w szczelnie zamkniętym słoiku.  

• Mrożenie 

Owoce cytryńca chińskiego można mrozić. Rozłóż świeże jagody pojedynczo na tacce, potem przenieść do pojemników lub woreczków strunowych. Po rozmrożeniu nie są idealne do jedzenia na surowo, ale sprawdzą się do soków, nalewek, koktajli. 

• Nalewki i likiery 

Jagody można zalać alkoholem i przygotować nalewkę, która przez zimę przejmie smak, barwę i wiele właściwości owoców. Warto dodać do niej miód lub cukier, skórkę cytrusów lub przyprawy (goździki, cynamon) dla aromatu. 

• Dżemy, konfitury, soki 

Cytryniec ma wyrazisty smak, ale jeśli połączysz go z innymi owocami (np. jabłkami, pigwą, malinami), zyskuje łagodniejszy profil. Świeży i przecedzony sok jest świetny jako tonik. Można też zagotować z odrobiną cukru lub miodu i przechowywać w lodówce. 

• Herbaty, napary, ekstrakty 

Suszone jagody można zaparzać (np. 1-2 łyżeczki suszu na filiżankę wrzątku), pić jako herbatę adaptogenną. Liście też dają napar, jednak nieco łagodniejszy, przypominający zieloną herbatę z nutą cytrusów.  

Źródło: terazgotuje.pl