Czarne kluski pierwszy raz jadłam u znajomej ze Śląska. Szybko poprosiłam o przepis

Czarne kluski łudząco przypominają kluski śląskie. Są miękkie, sprężyste i przygotowane ze zwartego ciasta, ale mają nieco bardziej wyrazisty smak. Różnią się też kolorem, który - w przeciwieństwie do tradycyjnych klusek - jest ciemniejszy. Co sprawia, że danie ma szarawą barwę?

Czarne kluski to potrawa szczególnie popularna w kuchni Górnego Śląska. Spopularyzowała się jednak też w innych regionach Polski, najczęściej pod nazwą: kluski szare, żelazne, tarte albo polskie. 

Danie przygotowuje się podobnie jak kluski śląskie. Potrzebne są zarówno surowe, jak i gotowane ziemniaki. Większość osób miesza oba rodzaje w proporcji 1:1 (choć moja koleżanka zdradziła inny przepis). Kluski mają okrągły, nieco spłaszczony kształt i niewielkie wgłębienie w środku. Zazwyczaj formuje się je do 4 cm średnicy i 3 cm wysokości. Po zrobieniu i uformowaniu ciasta gotuje się je w osolonym wrzątku. 

Potrawa ma charakterystyczny, ciemniejszy, szaro-beżowy kolor, od którego zaczerpnęła swoją nazwę. Wiele kucharzy zostawia ziemniaki na kilka godzin, aby poczerniały i dopiero z takich przyrządza masę - kluski wychodzą ciemniejsze niż tradycyjne śląskie (tzw. białe). Niektórzy przygotowują ciasto, ale odstawiają je nawet na cały dzień - wówczas staje się ono szarawe. 

Przeczytaj też: 5 pomysłów na udka z kurczaka. Aromatyczne, chrupiące, ze zdrowymi dodatkami

Dowiedziałam się, że śląscy kucharze najczęściej przygotowują czarne kluski bez dodatku mąki ziemniaczanej i jajek. Wykorzystują za to skrobię spod utartych ziemniaków, która sprawia, że masa pięknie się klei. Używają więcej startych warzyw niż tych gotowanych (moja znajoma w proporcji 2/3 startych i 1/3 ugotowanych ziemniaków). Dzięki temu kluski wychodzą ciemne, sprężyste i pyszne. Poniższy, sprawdzony przepis dostałam od znajomej Ślązaczki:

Składniki:

• 250 g ugotowanych ziemniaków,
• sól,
• 500 g ziemniaków startych na tarce o małych oczkach,
• ewentualnie: 1-2 łyżki mąki ziemniaczanej.

Sposób wykonywania:

1) 250 g obranych i umytych ziemniaków ugotuj do miękkości w osolonej wodzie. Odcedź dokładnie i odstaw do przestygnięcia.

2) Przygotuj miskę, włóż do niej sito lub durszlak z bardzo małymi oczkami, a do niego tarkę. 500 g obranych i umytych ziemniaków zetrzyj na najmniejszych oczkach (na pulpę, nie wiórki). Masa warzywna powinna zatrzymać się na sitku/durszlaku, a płyn z ziemniaków - znaleźć się w misce. Odłóż na chwilę, aby masa ściemniała, a płyn osiadł w misce.

3) W międzyczasie dobrze ubij ugotowane ziemniaki. Możesz wykorzystać tłuczek lub zmielić ziemniaki w maszynce. Ważne, żeby nie została żadna grudka.

4) Do garnka z ugniecionymi ziemniakami dodaj pociemniałą pulpę z surowych warzyw. Wylej ostrożnie płyn spod ziemniaków (nie będzie ci potrzebny), ale pozostaw skrobię, która osiadła na dnie naczynia. Dodaj ją do garnka z masą ziemniaczaną i dobrze wszystko wymieszaj.

5) Dłońmi uformuj okrągłe kluski z wgłębieniem w środku (jak kluski śląskie). Jeśli masa niewystarczająco się klei, dodaj łyżkę mąki ziemniaczanej i wymieszaj. 

6) Gotowe czarne kluski wrzucaj porcjami (nie za dużo naraz) do posolonego wrzątku i gotuj na małym ogniu. Poczekaj, aż zaczną wypływać na powierzchnię - wówczas trzymaj je na ogniu jeszcze ok. 3-5 minut. Zajadaj od razu, gdy są ciepłe.

Czarne kluski najczęściej podaje się zamiennie do tych tradycyjnych, jako element obiadu. Na śląskich uroczystościach często przygotowuje się jednak półmiski z kluskami białymi i czarnymi, żeby goście mieli opcje do wyboru.

Kluseczki mogą być samodzielnym daniem głównym, jeśli poleje się je sosem pieczarkowym. Wyśmienicie smakują też z okrasą ze smażonej cebulki i boczku. Nic nie stoi na przeszkodzie, żebyś podsmażył je na maśle na patelni. Wtedy nabiorą jeszcze ciekawszego smaku.

Z czym podawać czarne kluski do obiadu? Gdy potraktujesz je jako zamiennik ryżu czy ziemniaków, to najlepiej pasują do mięs, gulaszy, potrawek i sosów pieczeniowych. Warto danie zaserwować w towarzystwie chrupiących ogórków kiszonych lub konserwowych, zasmażanych buraczków albo ulubionej, chrupiącej surówki.

Źródło: terazgotuje.pl, gov.pl