Przysmaki kuchni podlaskiej. Przepisy od gospodyń na kartacze, kiszkę ziemniaczaną, zaguby

Kuchnia regionalna to niezwykle cenna część naszego dziedzictwa narodowego. Praktycznie, w każdym regionie możemy wyróżnić wyjątkowe potrawy oddające lokalne tradycje, smaki i oczywiście szeroko pojętą kulturę. Podlasie to niezwykłe miejsce na wschodzie Polski charakteryzuje się nie tylko pięknymi terenami, ale także wyśmienitymi potrawami, które uwielbiane są nie tylko przez lokalnych mieszkańców. Dowiedz się więcej na temat kuchni tego regionu, podpowiemy ci, jak przygotować najsmaczniejsze podlaskie przysmaki. 

Czym wyróżnia się kuchnia podlaska? Przede wszystkim różnorodnością stosowanych składników. Dzięki temu potrawy z tego regionu charakteryzują się wielością smaków oraz aromatów. Nic dziwnego, że przepiękne i malownicze Podlasie słynie przede wszystkim z jedzenia. To właśnie dla niego wielu turystów odwiedza ten region. Żeby jednak zrozumieć wyjątkowość kulinarnej odsłony tych rejonów, trzeba poznać ich specyfikę. Podlasie nie jest bogate w aglomeracje miejskie, ale za to w małe miasteczka, lasy, pola i gospodarstwa. To właśnie w tym miejscu przez lata stykały się różne kultury, których przedstawiciele funkcjonowali ze sobą często na niewielkim obszarze. Stąd na kuchnię podlaską wpłynęły takie nacje jak białorusińska, rosyjska, ukraińska, litewska czy żydowska. Jak nietrudno się domyślić, przez różnorodność występujących kultur i narodów dochodziło do wielu wyzwań, w tym konfliktów. Dlatego mnóstwo rodzin chciało pozostać samowystarczalnymi i hodować jedzenie zaspokajając tylko swoje potrzeby. Nic dziwnego, że dzisiejsze słynne potrawy podlaskie składają się często z mąki, ziemniaków, prostych warzyw oraz mięsa. Mieszkańcy tego regionu mogli bowiem te produkty uzyskać samodzielnie. Oczywiście warto wspomnieć, że potrawy z tych okolic charakteryzowały się wysoką kaloryką. To, że były sycące, sprawiało, że chłopi mogli ciężko, przez wiele godzin, a czasami także całymi dniami, pracować w polu. Najpopularniejsze przysmaki kuchni podlaskiej Jakie dania kuchni podlaskiej są najbardziej popularne? Jest ich naprawdę sporo: 

• kartacze - pyzy z mięsem albo z soczewicą przypominają litewskie cepeliny. Okrasza się je cebulką oraz skwarkami i nierzadko podaje z przepyszną kapustą kiszoną. Przepis na tradycyjne, podlaskie kartacze znajdziesz w dalszej części artykułu, 

• kiszka ziemniaczana - nazwa tego dania może wielu odstraszać, tymczasem warto się przekonać i spróbować tej niezwykłej potrawy, która składa się ze startych ziemniaków, słoniny, boczku, cebuli i jajka. Wszystko to zostaje wciśnięte do jelita wieprzowego i upieczone. Potrawa ta znana jest również na Białorusi. Poniżej znajdziesz świetny przepis, który jest dowodem na to, że kiszka ziemniaczana wcale nie jest trudna w przygotowaniu, 

• soczewiaki - danie to na pewno spodoba się wegetarianom. Pierogi te lub placki przygotowane są z ciasta ziemniaczanego i wypełnione po brzegi farszem na bazie zielonej soczewicy. Czasem do środka dodawane są także grzyby czy różnorodne kasze, 

• bliny litewskie - kolejne mączne placuszki, bardzo pulchne, jedzone właściwie ze wszystkim — zarówno na słono, jak i na słodko, 

• kołduny - znane wielu Polakom pierożki niewielkich rozmiarów, które nadziewa się głównie wołowym lub jagnięcym mięsem. Do tego cebulka i przyprawy i mamy wyśmienite danie, 

• ser koryciński - również dobrze znany już w całej Polsce dojrzewający ser produkowany z pełnego mleka krowiego. Zawiera również podpuszczkę oraz sól, 

• sękacz - ciasto oparte na jajkach tworzone w charakterystyczny sposób, czyli poprzez dolewanie ciasta na obracający się rożen, 

• marcinek - cieniutkie, płaskie placuszki ze śmietaną, 

• mrowisko - znowu placuszki, także cienkie o nieregularnym kształcie przypominające wyglądem faworki. Tłuste, bo pieczone na głębokim oleju i układane w kształt kopca. Posypuje się je makiem i polewa miodem, 

• zaguby - ciasto pierogowe z tartymi ziemniakami, boczkiem oraz smażoną cebulką. Zawijane w rulon, gotowane i krojone na kawałki. 

Sprawdź przepisy na najpopularniejsze dania kuchni podlaskiej. 

1) Kartacze z mięsem - prosty przepis 

Składniki:

• kilogram ugotowanych ziemniaków,
• 2 kg surowych ziemniaków,
• 250 g mielonego mięsa (np. wieprzowego lub drobiowego),
• cebula,
• jajko,
• 2 łyżki bułki tartej,
• 2 łyżki mąki ziemniaczanej,
• sól i pieprz do smaku,
• łyżeczka majeranku,
• olej lub masło do smażenia,
• opcjonalnie: sos do podania (np. ketchup, śmietana, sos pieczarkowy).

Wykonanie:

1. Do mielonego mięsa dodaj pokrojoną cebulę (wcześniej możesz ją podsmażyć) i przyprawy. Wymieszaj i odstaw. 
2. Ziemniaki obierz i umyj. Zetrzyj na tarce o grubych oczkach i odciśnij z wody. Dodaj mąkę, bułkę tartą, jajko oraz ugotowane ziemniaki. Mieszaj do uzyskania plastycznej masy ziemniaczanej. 
3. Z masy ziemniaczanej formuj kartacze - umieść trochę na dłoni, dodaj łyżkę farszu mięsnego i zamykaj drugą warstwą masy ziemniaczanej tworząc pyzę o kształcie wydłużonego jajka. 
4. Kartacze gotuj w osolonej wodzie ok. 15 minut. 
5. Podawaj kartacze z mięsem gorące, jako samodzielne danie lub z ulubionym sosem do podania, na przykład ketchupem, śmietaną lub sosem pieczarkowym. Tradycyjnie podaje się je ze skwarkami i smażoną cebulką.

2) Kiszka ziemniaczana - sprawdzona receptura

Składniki:

• kilogram ziemniaków,
• 200 g słoniny,
• 200 g boczku, 
• duża cebula, 
• jajko, 
• 2 łyżeczki soli, 
• 1/2 łyżeczki pieprzu, 
• jelito wieprzowe (do napełnienia), 
• olej lub smalec do smażenia.

Wykonanie:

1. Ziemniaki obierz, umyj i zetrzyj na tarce o drobnych oczkach. Wyciśnij nadmiar soku z ziemniaków i przenieś do dużej miski.
2. Słoninę i boczek pokrój na drobną kostkę. Cebulę również pokrój w drobną kostkę.
3. Na osobnej patelni rozgrzej olej lub rozpuść smalec. Dodaj pokrojoną słoninę i boczek, a następnie podsmaż je na średnim ogniu, aż staną się chrupiące i lekko zrumienione. Dodaj cebulę i smaż razem, aż cebula stanie się miękka i szklista. Odstaw patelnię do ostygnięcia.
4. Do startych ziemniaków dodaj podsmażone składniki (słoninę, boczek i cebulę). Dodaj również jajko, sól i pieprz. Dokładnie wymieszaj, aby składniki się połączyły i utworzyła się jednolita masa. 
5. Przygotuj jelito wieprzowe, dokładnie je wypłucz i namocz w letniej wodzie przez kilka minut, a następnie odcedź. 
6. Wypełnij jelito wieprzowe przygotowaną masą ziemniaczaną, starając się zrobić to równomiernie. Zawiąż jedno z końców jelita, aby masa nie wypłynęła. 
7. W dużym garnku zagotuj wodę. Wrzuć do gotującej się wody wypełnione jelito wieprzowe i gotuj na wolnym ogniu przez około 1-2 godziny, aż kiszka stanie się miękka i gotowa. Uważaj, aby nie zagotować zbyt mocno wody, aby nie pękło jelito. 
8. Po ugotowaniu wyjmij kiszkę z wody i odcedź. 
9. Przed podaniem, upiecz kiszkę w piekarniku nagrzanym do temperatury około 180 stopni Celsjusza przez około 20-30 minut, aby skórka była chrupiąca i lekko zrumieniona. 

3) Zaguby podlaskie - sprawdzony przepis 

Składniki:

• 500 g ciasta pierogowego (możesz użyć gotowego lub przygotować własne),
• 500 g ziemniaków, 
• 200 g boczku, 
• duża cebula, 
• sól i pieprz do smaku, 
• olej lub masło do smażenia, 
• woda do gotowania. 

Wykonanie:

1. Ziemniaki obierz, umyj i zetrzyj na tarce o drobnych oczkach. Wyciśnij nadmiar soku z ziemniaków. 
2. Cebulę i boczek pokrój w drobną kostkę. 
3. Na patelni rozgrzej olej lub rozpuść masło. Dodaj pokrojoną cebulę i boczek. Smaż na średnim ogniu, aż staną się miękkie i lekko zrumienione. 
4. Do smażonej cebuli i boczku dodaj starte ziemniaki. Wymieszaj wszystko razem. 
5. Dodaj sól i pieprz do smaku, dopasuj ilość przypraw do swoich preferencji. 
6. Przygotuj ciasto pierogowe według sprawdzonego przepisu.
7. Wytnij z ciasta pierogowego prostokątne kawałki o odpowiedniej wielkości, tak aby można było zawinąć nadzienie ziemniaczane z cebulką i boczkiem. 
8. Na każdym kawałku ciasta umieść porcję nadzienia ziemniaczanego z cebulką i boczkiem. Następnie zwiń ciasto, tworząc rulon. 
9. W dużym garnku zagotuj wodę. Dodaj odrobinę soli. Delikatnie wrzuć rulony z nadzieniem do gotującej się wody. Gotuj je przez około 15-20 minut, aż ciasto będzie miękkie i gotowe. 
10. Wyjmij gotowe rulony z wody i ostudź. Następnie pokrój rulony na kawałki i podawaj wedle życzenia. 

Źródło: Smaker.pl