Uprawiano już w starożytnej Grecji, przez wieki karmiła biednych. Dziś wiemy, że to skarbiec zdrowia
Na straganach warzywnych patrzymy dziś na nią raczej z ciekawością i zastanawiamy się co z niej zrobić. Niegdyś była jednak powszechnym warzywem na polskich stołach. Dzisiejsze badania potwierdzają zdrowotne właściwości rzepy, co powoduje jej rosnącą popularność. Podpowiadamy, dlaczego warto włączyć to zapomniane warzywo do diety i co można zrobić z surowej rzepy.
U Tuwima cała rodzina zbiegała się, aby wyrwać dorodną rzepę, a Mickiewicz traktował ją jako symbol sielskiego dzieciństwa. W polskiej kuchni rzepa była niezwykle popularna, dopóki jej miejsca nie zajęły ziemniaki. Na szczęście tendencja ta zaczyna się odwracać, ponieważ rzepa jest zapomnianym superfoods, którego warto mieć zawsze w domu.
Rzepę prawdopodobnie hodowano już w neolicie. Obecne odmiany są niezwykle podobne do tych odnalezionych na stanowiskach archeologicznych. Historia uprawy rzepy jest zatem niezwykle długa. W Indiach hodowano ją już 1500 lat p.n.e., a w starożytnej Grecji i Rzymie stanowiła ważnym pokarmem w czasach nieurodzaju i wojen, ponieważ łatwo się ją przechowuje. W Polsce hodowano ją już za czasów kultury łużyckiej i odnaleziono ją na stanowiskach archeologicznych w Biskupinie.
Z czasem rzepa stała się pokarmem biedoty, ponieważ była łatwa w uprawie i dostępna dla niższej warstwy społecznej. Dziś coraz częściej staje się świadomym wyborem konsumentów dbających o zdrową i zbilansowaną dietę.
Częścią jadalną rzepy jest okrągły lub podłużny w zależności od odmiany korzeń. Ma kremowo-białą skórkę słodki miąższ. Odmiany późne zbiera się jesienią i można ją przechowywać przez całą zimę, dlatego stanowi istotny składnik zimowej diety ubogiej w sezonowe warzywa i owoce.
Przeczytaj też: Na straganach sprzedają jako pietruszkę. Może popsuć smak sałatki jarzynowej
Rzepę można odnaleźć w wielu tradycyjnych daniach z całego świata. W kuchni azjatyckiej jest częstym elementem zup miso czy duszonych potrawek. We Francji dodaje się ją do mięsnych dań z jagnięciny czy kaczki, a na Bliskim Wschodzie jest częstym składnikiem mezze. Jej marynowana wersja podawana jest jako przystawka. Rzepę odnajdziemy także w kuchni marokańskiej, gdzie stała się składnikiem tradycyjnego gulaszu.
Obecne badania i opinie dietetyków zaliczają rzepę do pożywienia o dużej wartości odżywczej nazywanej superfoods. Jest warzywem o małej kaloryczności, ale jednocześnie dużej zawartości błonnika, co czyni ją idealnym elementem diet redukcyjnych. Sprawia, że nie zwiększa kaloryczności dania, ale jednocześnie zapewnia uczucie sytości na dłużej.
Duża zawartość błonnika pozytywnie wpływa na układ trawienny - wspomaga trawienie i rozwój pożytecznych bakterii jelitowych odpowiedzialnych między innymi za odporność organizmu.
Rzepa ma wysoki indeks glikemiczny, dlatego powinny uważać na nią osoby z cukrzycą. Jednocześnie badania na szczurach potwierdziły jej przeciwcukrzycowe właściwości i chroniące przed wystąpieniem cukrzycy typu 2.
Przeczytaj też: Syrop na kaszel z zapomnianego warzywa. Działa przeciwzapalnie i wykrztuśnie
Rzepa jest źródłem wielu witamin i składników mineralnych, wśród których najważniejsze to:
- witamina C - wspierająca odporność organizmu i produkcję kolagenu;
- witamina K - odpowiedzialna za prawidłowe krzepnięcie krwi;
- potas - wspiera układ nerwowy i krwionośny;
- wapń - niezbędny do utrzymania zdrowych kości, ale także prawidłowo funkcjonującego układu hormonalnego i mięśniowego.
Ponadto rzepa jest bogatym składnikiem przeciwutleniaczy: flawonoidów czy glukozynolanów o działaniu przeciwzapalnym, przeciwwirusowym, przeciwbakteryjnym. Rzepa jest wykorzystywana także w kosmetyce do produkcji szamponów przeciwłupieżowych czy do przetłuszczającej się skóry głowy, a także kremów o działaniu przeciwwstarzeniowym.
Zastosowanie rzepy w kuchni jest bardzo szerokie. Można podawać ją w wersji surowej, ale także po wcześniejszej obróbce cieplnej.
Rzepa jest składnikiem pysznych surówek. Wykorzystasz ją do przygotowania placków czy warzywnych wywarów. Świetnie smakuje w gulaszach, zwiększając ich wartość odżywczą.
Rzepa doskonale nadaje się do marynowania. W tej wersji jest pyszną przystawką do dań głównych, ale także składnikiem mięsnych potrawek.
Źródło: terazgotuje.pl dietetycy.org.pl
Zobacz też:
Delikatna w smaku, chuda i prawie nie ma ości. Ryba idealna na wigilijną kolację