Już nie pijemy jej tak często jak kiedyś, a szkoda. Zdrowy napój, który poprawia wygląd skóry i przyspiesza metabolizm

Kawa zbożowa to napój, który wytwarza się ze zbóż (żyta, jęczmienia, orkiszu, pszenicy), często z roślinnymi dodatkami (np. cykorią, burakiem cukrowym, kozieradką, żołędziami, łubinem). Ziarna praży się i łączy z innymi składnikami. Dzięki temu w smaku nie odbiega bardzo od zwykłej kawy. Ma jednak zupełnie inne właściwości i wartości odżywcze. Czy kawa zbożowa jest zdrowa? Z czym ją pić?

Bezkofeinowy napój z ziaren cykorii wymyślili Holendrzy pod koniec XVIII wieku. Inspirowali się podobno indiańskimi plemionami Ameryki Północnej, które piły wywar z suszonych liści ostrokrzewu. Taka kawa była tania w produkcji i polecana na wiele dolegliwości. Szybko rozprzestrzeniła się w Europie, a do Polski trafiła przez Prusy. W 1818 roku pierwszą fabrykę kawy zbożowej założono we Włocławku. Do produkcji na początku importowano holenderską cykorię, ale wkrótce zamieniono ją na lokalnie dostępne żyto, pszenicę czy orkisz. Duży popyt na produkt przyszedł w czasach kryzysu, czyli pierwszej wojny światowej. 

Kawa zbożowa uchodziła za prawdziwy fenomen także w PRL-u. Stanowiła najlepszy zamiennik prawdziwej kawy, która była wtedy praktycznie niedostępna lub bardzo droga. Szybko stała się więc rodzinnym produktem numer jeden - spożywali ją dorośli, ale podawano ją też dzieciom. Uznawano ją za zdrowszą wersję luksusowego napoju, którą można bez obaw wypić do śniadania. 

Trafiała również do zakładów pracy, gdzie była serwowana zamiast herbaty czy tradycyjnej kawy. Produkowano ją z łatwo dostępnych surowców, czyli żyta, cykorii czy pszenicy, dlatego była ekonomicznym i tanim substytutem. Zaradne gospodynie dodawały ją do deserów, żeby nadać im charakterystyczny posmak. W ten sposób kawa zbożowa stała się jednym z symboli PRL-u. Choć nie jest już tak kultowa jak kiedyś, to dziś dla wielu stanowi smaczną, bezkofeinową alternatywę dla porannej kawy.

Obecnie kawę zbożową promuje się jako zamiennik tradycyjnej kawy parzonej dla wszystkich, którzy nie mogą spożywać kofeiny. Zaleca się ją osobom z nadciśnieniem, nadkwasotą żołądka, kobietom w ciąży i karmiącym. Napój z PRL-u nie zawiera ani grama kofeiny, dlatego jest bezpieczny dla dorosłych i może być podawany również dzieciom. Jest łatwostrawna, dlatego nie nasili objawów refluksu i nie obciąży wątroby czy trzustki.

Czy kawa zbożowa jest zdrowa? Jako produkt zbożowy w swoim składzie zawiera błonnik pokarmowy. Dzięki niemu skutecznie poprawia perystaltykę jelit, a w konsekwencji - zmniejsza uciążliwe zaparcia i wzdęcia. Błonnik wywołuje uczucie sytości i sprawia, że chęć na podjadanie znika. Przyspiesza metabolizm i obniża zbyt wysoki poziom cholesterolu. Kawa pomaga w utrzymaniu zdrowej wagi, bo jest niskokaloryczna - 100 ml ma tylko 4 kcal. Jeśli w napoju znajduje się też cykoria, to dodatkowo dostarcza on inuliny. Prebiotyk usprawnia funkcjonowanie układu pokarmowego, wspiera odporność i pozwala na lepsze przyswajanie minerałów.

Kawa zbożowa to skarbnica antyoksydantów, głównie polifenoli. Wykazują one działanie przeciwutleniające, a więc chronią przed licznymi chorobami cywilizacyjnymi oraz opóźniają procesy starzenia się organizmu. Oprócz tego napój zawiera witaminy z grupy B, które wraz z antyoksydantami wpływają korzystnie na wygląd skóry. Tzw. zbożówka to także liczne minerały, w tym magnez, cynk, potas, fosfor i selen. 

Choć napój jest zdrowy, to nie wszyscy będą mogli skorzystać z jego właściwości. Kto nie powinien pić kawy zbożowej? Głównie ci, którzy są uczuleni na którykolwiek z jej składników. Niestety nie powinni po nią sięgać również chorzy na celiakię. Mogą jednak pić bezglutenowe wersje produktu, które już są dostępne do kupienia w sklepach. Kawa zbożowa ma wysoki indeks glikemiczny (IG = 60), dlatego nie mogą jej spożywać cukrzycy. Istnieje jeden wyjątek - kawa żołędziowa ma niski indeks glikemiczny i nie zawiera cukru.

Zbożówka doceniana jest za jej delikatność. Choć nie pobudza tak jak czarna kawa, to jest tańsza, dostarcza wiele wartości odżywczych i nie uzależnia. Ze względu na brak kofeiny można ją pić o każdej porze dnia, nawet przed zaśnięciem. 

Jak parzyć kawę zbożową? Przy produkcie typu instant, po prostu trzeba zalać go wrzątkiem i rozpuścić. Bardziej tradycyjna jest kawa do gotowania. Wtedy 3-4 łyżki stołowe zalej litrem wody i gotuj przez ok. 5 minut, co jakiś czas mieszając. Napój odcedź przez sitko o małych oczkach. 

Z czym pić kawę zbożową? Kiedyś piło się ją po prostu - bez żadnych dodatków. Dziś - kiedy wybór w sklepie jest znacznie bogatszy - eksperymentuje się, dodając przyprawy korzenne (cynamon, kardamon, anyż, gałka muszkatołowa), czekoladę, kakao czy wanilię. Niektórzy dolewają kilka kropli ulubionego syropu lub aromatu, np. migdałowego lub kokosowego.

Źródło: terazgotuje.pl, doz.pl