Zapomniane warzywo o wielkiej mocy. Regeneruje wątrobę, obniża ciśnienie, jelita pracują książkowo

W Polsce karczoch wciąż nie jest tak popularny jak ziemniaki, marchewka czy pomidor. W jego promocji nie pomagają nieoczywisty wygląd i brak kulinarnej tradycji w tej części Europy. Jednak ci, którzy choć raz odważą się go spróbować, często na stałe wprowadzają go do swojego jadłospisu. Karczoch zaskakuje wyjątkowym smakiem i bardzo korzystnym wpływem na zdrowie. W medycynie naturalnej już od wieków wykorzystywano go jako remedium na dolegliwości wątroby. Dowiedz się, na co jeszcze dobry jest karczoch i jak najlepiej go jeść.

Karczoch to warzywo z rodziny astrowatych. To jedna ze starszych roślin, uprawiana już w czasach starożytnych. Karczoch zwyczajny pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego. Do dziś we Włoszech, Hiszpanii, Grecji i południowej Francji karczochy są obecne niemal na każdym straganie. Zachwycają się nim także celebrytki w Stanach Zjednoczonych.

Częścią jadalną karczochów są przede wszystkim pąki kwiatowe, pozbawione zgrubiałych zewnętrznych liści (można je jeść nawet na surowo). Ze starszych warzyw wyjada się tylko dno kwiatowe, które wcześniej należy odpowiednio przyrządzić. Jego unikalna struktura wymaga cierpliwości podczas gotowania, ale efekt rekompensuje ten trud. 

Karczoch ma charakterystyczny, nieco ziemisty, lekko orzechowy smak. Łączy w sobie nutkę goryczy i słodyczy. Jego "serce", czyli najdelikatniejsza część, przypomina w aromacie połączenie młodego groszku, szparagów i dyni. 

Nie wszyscy jedzą warzywo tylko dla jego smaku. Innych przyciągają właściwości karczocha, których ma całkiem sporo. Roślina jest niskokaloryczna (ok. 47 kcal w 100 gramach), bogata w błonnik pokarmowy, magnez, potas, cynk, fosfor, żelazo, witaminy C, E i te z grupy B (w tym kwas foliowy). Dodatkowo cechuje się dużą zawartością inuliny, czyli naturalnego prebiotyku, który wspiera mikroflorę jelitową. Dzięki temu jedzenie karczochów może pomóc w regulowaniu rytmu wypróżnień i poprawie odporności.

Karczoch dostarcza również cynaryny, czyli substancji wspomagającej produkcję żółci i regenerację komórek wątroby. Właśnie z tego powodu od wieków był używany przy problemach trawiennych, wzdęciach i niestrawności. Regularne spożywanie karczocha działa ochronnie na wątrobę. Co więcej, roślina reguluje poziom cholesterolu i obniża ciśnienie krwi. Wspiera też pracę nerek, działa moczopędnie (detoksykuje organizm) i przeciwzapalnie. Uznaje się też, że ma potencjał antynowotworowy. 

Kto powinien sięgać po to warzywo? Osoby z problemami z wątrobą, z nadciśnieniem lub wysokim cholesterolem. Przyda się też w menu diabetyków, ponieważ inulina pomaga w stabilizacji poziomu cukru we krwi. Karczoch ma też niski indeks glikemiczny, więc jest świetnym wyborem osób dbających o zgrabną i zdrową sylwetkę.

Karczoch kojarzy się głównie z kuchnią włoską, gdzie jest symbolem sezonu wiosennego. Można jednak powiedzieć, że w słonecznej Italii warzywo jest popularne przez cały rok - jak u nas ziemniak czy marchew. W Rzymie królują dwie potrawy z rośliną w roli głównej. Carciofi alla romana to popularna przystawka z karczochów, które są duszone w garnku z oliwą, czosnkiem, pietruszką i miętą. Carciofi alla giudia to z kolei warzywa smażone na chrupko w oliwie, z dodatkiem soli i cytryny. W Neapolu warzywa najczęściej trafiają na pizzę lub do makaronów, a w Toskanii - są duszone z czosnkiem i ziołami.

Rośliny chętnie używa się też w kuchni francuskiej. Przepysznym daniem są karczochy nadziewane (np. farszem z sera i ziół) albo pieczonych w piekarniku, podawanych z winegretem w formie eleganckiej kolacji. W Hiszpanii popularne są karczochy grillowane lub gotowane w oliwie z dodatkiem szynki serrano. Co ciekawe, można je też marynować w occie, co czyni je wspaniałą przekąską do antipasti. 

Jak jeść karczocha? Najwięcej smaku kryje się oczywiście w jego "sercu", ale liście - w części - również nadają się do jedzenia. Przed gotowaniem należy usunąć twarde liście i końcówki, przekroić karczocha na pół i wyciąć mięsisty rdzeń. Warto go natrzeć cytryną, aby nie ściemniał. Najprostszym sposobem przyrządzenia warzywa jest jego ugotowanie lub uduszenie przez 30-40 minut z dodatkiem czosnku i oliwy. Można go wówczas dodać do sałatek, makaronów, tart czy farszu do naleśników. To rewelacyjny składnik do zapiekanek - jedną z nich przygotujesz z 5 składników:

Zapiekanka z karczochów

Składniki:

• słoik marynowanych karczochów (ok. 300 g, odsączonych),
• 2 jajka,
• 100 ml śmietanki 18% (lub jogurtu greckiego),
• 50 g startego sera (np. parmezan, mozzarella lub cheddar),
• trochę oliwy z oliwek.

Sposób wykonania:

Pokrój karczochy na mniejsze kawałki i ułóż w formie do zapiekania (wcześniej delikatnie wysmaruj naczynie oliwą). W misce wymieszaj jajka ze śmietanką (lub jogurtem) i połową sera. Masę wylej na karczochy i posyp resztą sera. Zapiekaj ok. 20 minut w 180 stopniach Celsjusza, aż góra pięknie się zarumieni. Z wierzchu, tuż przed podaniem, możesz udekorować jeszcze świeżą rukolą.

Źródło: terazgotuje.pl, doz.pl